Museum Hermitage Amsterdam
Stichting Hermitage a/d Amstel
Amsterdam
Juni 2009
15.000 m2
Evelyne Merkx, Patrice Girod, Abbie Steinhauser, Josje Kuiper, Jan Willem Wijker, Bert de Munnik, Olav van den Brekel, Oscar Vos, Ruben Bus, Iris Derks, Gabor Disberg, Pim Houben, Marie Ilse Bourlanges, Marianne Kruyt, Ann Hooper
Hans van Heeswijk architecten
Reynoud Homan
Hermitage Amsterdam
Merkx+Girod architecten kreeg de opdracht voor het ontwerpen van het interieur van de Hermitage Amsterdam in de fase voorlopig ontwerp van Hans van Heeswijk architecten. De opzet voor de transformatie van het voormalige verpleeghuis tot museum was al in een vergevorderd stadium, en de ruimtelijke indeling en routing al volledig bepaald. Van Heeswijk grijpt terug op de oorspronkelijke structuur van het gebouw en heeft de twee grote centrale ruimten voor tentoonstellingen een vanzelfsprekende plaats gegeven, geflankeerd door loopgebieden en kabinetten over twee lagen aan weerszijden. Een heldere en consequente benadering.
Deze helderheid maakte het mogelijk direct een plan van aanpak voor het interieur te ontwikkelen, waarin de volgende elementen werden onderscheiden :
1: De monumentale buitenschil die volledig in zijn waarde wordt behouden, buiten zowel als binnen.
2: De binnenwanden en vloeren die zich natuurlijk moeten blijven gedragen naar de structuur van het gebouw, maar ook vrijere variaties mogen vertonen als gevolg van locale programma’s
3: Tenslotte de bijzondere elementen die zich geheel vrij binnen het gebouw kunnen gedragen, de zogenaamde “gouden eieren”.
Uit deze richtlijnen zijn tal van oplossingen afgeleid al naar de plaatselijke behoefte, terwijl zij samenhangend onderdeel bleven van het gebouw.
Zo werden kolommen en stucplafonds los gehouden van buitengevel en balken om de monumentale aard ervan te benadrukken. Zijn de wanden parallel aan de buitengevel zo dik uitgevoerd dat zij alle techniek herbergen, maar ook binnen die dikte een reeks van bijzondere onderdelen kunnen ontwikkelen als doorgangen, nissen en vitrines zonder hun lineaire kwaliteit te verliezen. Er werd een reeks elementen ontwikkeld die zich autonoom en sterk manifesteren op bijzondere plaatsen als entreegebied, winkels, restaurant, studiecentrum en kerkzaal; de “gouden eieren”.
Waar het interieur functioneel onderdeel is van de structuur voegt het zich zoveel mogelijk naar de verlangde rust en helderheid van het gebouw. Waar het interieur functies moet benadrukken werd een vrije en afwijkende vormgeving gehanteerd, los van het gebouw. Op deze wijze kon worden voldaan aan de eisen van eenheid in dit heel grote gebouw, terwijl voldoende afwisseling en spanning de lange routes begeleidt en duidelijk maakt.
Aan de Amstelzijde zijn de Kerkzaal, Regentenkamer en Regentessekamer in oude luister hersteld. De Amstelhofzaal en Ruslandzaal worden gebruikt voor vaste exposities. In de Ruslandzaal is de parketvloer voorzien van een inlegwerk in zwart hout en messing dat de plattegronden van de Hermitage in Sint Petersburg en de Hermitage Amsterdam in verhouding verbeeldt.